Tatrzańska skala S, czyli krótkie informacje o wycenach
Poszukując interesujących celów do wycieczek narciarskich spotykamy się w ww. pozycjach z wyceną trudności zjazdu w skali S. Podobnie jak przy wycenach wspinaczkowych, informacja o trudności zjazdu ma znaczenie na etapie planowania działalności górskiej. Na podstawie wyceny:
- wiem czy droga(zjazd) leżą w naszym zasięgu, uwzględniając doświadczenie
- wiem jaki cel wybrać gdy chcemy wspinać się (zjechać) na czymś o interesującej nas trudności, np możemy wybrać cel będący dla nas wyzwaniem
- po zrobieniu drogi(zjazdu) możemy się pochwalić jacy to nie jesteśmy dobrzy 🙂
Przy nartach oczywiście nie tylko wycena decyduje o tym czy jest trudno czy nie. Niemniej ważne jest:
- zapewne najważniejszy czynnik: zastany typ śniegu: inaczej się będzie zjeżdżać po puchu, lodoszreni czy firnie (uwzględnianie akurat tego czynnika w wycenie nie ma sensu, ponieważ warunki mogą być różne).
- ekspozycja: strome zbocze podcięte urwiskiem wydaje się trudniejsze niż zbocze o tym samym nachyleniu ale zakończone wypłaszczeniem
- szerokość zjazdu/żlebu
Jeżeli chodzi o wspinanie (skupiam się na wspinaniu letnim) w Tatrach to sprawa jest prosta, po obu stron grani używamy skali UIAA (w Polsce skali Tatrzańskiej, tożsamej z UIAA). Więc widząc w przewodniku czy Internecie np. wycenę VI dla drogi na Słowacji czy Polsce to jesteśmy w miarę określić czego można się spodziewać jeżeli chodzi o trudność techniczną, powagi czy jakości asekuracji z tej skali nie odczytamy. Oczywiście zdarza się że autor drogi wyceni jakieś miejsce inaczej niż odczuwają trudność inni, ale z zasady wycenia się w skali UIAA (chociaż niejedna “stara” słowacka IV+ potrafi zaskoczyć…).
Jeżeli chodzi o narty w Tatrach i skalę S, to niestety ale takiej nie ma. Jeżeli ktoś wspomni że dany zjazd ma trudność S3, to niestety ale bez odniesienia się do źródła (tj. z jakiego przewodnika jest ta wycena) nie będziemy do końca wiedzieć czego możemy się spodziewać. Najpopularniejsze przewodniki po Tatrach do opisu trudności zjazdu w większości posługują się literą S i cyfrą (np S1, S4, S6), prawie każdy ma swoją definicję skali, która się różni od pozostałych:
Dla opisywania trudności zjazdów w polskich Tatrach Wysokich jest trochę łatwiej ponieważ naturalnym wydaje się używanie skali W/Z, która również jest użyta (tzn wyceny się zgadzają) w przewodniku “Tatry. Przewodnik skiturowy.”. O polskich Tatrach Zachodnich się nie wypowiem z racji niedużego doświadczenia w tym rejonie.
Trochę trudniej jest dla Słowacji, która jest opisana w prawie wszystkich ww. przewodnikach (oprócz W/Z) i możemy znaleźć takiej wyceny:
nazwa | do | szczegółowo | <-> | Peto | Iva | Spre | Klauco | Szat | Ext |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Barania Przełęcz | d. Kieżmarska | d. Dzika | E | III S3+ | S4 E1+ | S4 | S3-3+ | III | |
Barania Przełęcz | d. Małej Zimnej Wody | d. Pięciu Stawów Spiskich | SW | S2 E1 | II S3- | S3- E1 | S3-S4 | S3 | II |
Lodowa Przełęcz | d. Małej Zimnej Wody | d. Lodowa | SE | S2 E1 | S3 | S2+ | II- | ||
Rohatka | d. Staroleśna | Kotlina pod Rohatką | E | S2 E1 | S3+ E1 | S3-S4 | S2+-3 | ||
Zawracik Rówienkowy | d. Staroleśna | Graniasta Kotlina | SE | S2 E1 | S3-S4 | S2+ | |||
Salatyn | d, Salatyńska | centralny żleb | NE | S1+, E1 | S3 | S2+ | |||
Salatyn | d, Salatyńska | stromy żleb | NE | S2, E1 | S4 | S3 |